|
Gürcüstanı, Ukraynanı, Özbəkistanı, Azərbaycanı və Moldovanı
əhatə edən GUÖAM birliyinin yaranmasında və beləliklə, böyük bir
coğrafi məkanda region qüvvələrinin birləşməsində də Heydər
Əliyevin önəmli xidməti olmuşdur. 1999-cu ilin aprelində GUÖAM
ölkələri başçılarının Vaşinqtondakı görüşündə Heydər Əliyev
təşkilatın ilk sədri seçİlmişdir.
Heydər Əliyevin genişmiqyaslı fəaliyyətində iqtisadi islahatlar,
bazar iqtisadiyyatının barqərar olması, iqtisadi böhranın aradan
qaldırılması və tərəqqinin təmin edilməsi, Azərbaycanın dünya
iqtisadiyyatına inteqrasiyası,
Azərbaycanda iqtisadiyyatın ilk artım meyllərinin
başlanması, özəlləşdirmə proqramının, aqrar islahatların həyata
keçirilməsi və inflyasiyanın
qarşısının alınması, manatın alıcılıq qabiliyyətınin
dayanıqlı surətdə sabit saxlanması - ardıcıl prioritet
sahələrdir.
Heydər Əliyev demokratik, hüquqi dövlət quruculuğu yönümündə
ardıcıl siyasət yeridərək, ölkədə insan hüquq və azadlıqlarının
başlıca prinsiplərinin bərqərar olması üçün əsaslı zəmin
yaratmışdır. 1995-ci ilin noyabrında referendum yolu ilə
Azərbaycanın ümumbəşəri demokratik dəyərləri özündə əks etdirən
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının qəbul edilməsİ,
1995-ci və 2000-ci illərdə çoxpartiyalılıq əsasında demokratik
parlament seçkilərinin keçirilməsi, Konstitusiya məhkəməsinin
fəaliyyətə başlaması, Azərbaycanda ölüm cəzasının ləğv olunması,
"Bələdiyyə seçkiləri haqqında qanun"un və bir sıra digər
qanunların qəbulu və əməli surətdə həyata keçirilməsi məhz
Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Azərbaycan dövləti insan hüquq
və azadlıqları sahəsində 181 beynəlxalq konvensiya və sazişə
qoşulmuşdur.
Heydər Əliyevin "İnsan hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi
haqqında" 22 fevral 1998-ci il tarixli Fərmanı Azərbaycan
Respublikasının dünyaya və Avropaya inteqrasiyası prosesinin
sürətləndirilməsinə geniş imkanlar yaratmış, insan hüquq və
azadlıqlarının təmin edilməsini dövlət siyasəti səviyyəsinə
qaldırmış, 1995-ci ilin mayında əfvetmə institutu bərpa edilmiş,
1995-2002-ci illərdə əfv fərmanlarına və amnistiya aktlarına
əsasən minlərlə məhbus müxtəlif cəzalardan tam və ya qismən azad
edilmiş, Azərbaycan 1996-cı ilin iyunundan Avropa Şurasına
"xüsusi qonaq" statusu almış,
2001-ci il yanvarın 25-də isə onun tamhüquqlu üzvü
olmuşdur.
Heydər Əliyev Ermənistanın təcavüzü nəticəsində Azərbaycanın
ərazi bütövlüyünün pozulması, ən qədim dövrlərdən Azərbaycanın
ayrılmaz tərkib hissəsi olan
Qarabağın işğal olunmuş torpaqlarından bir milyondan
artıq soydaşımızın didərgin salınması və çadırlarda qaçqın
vəziyyətində yaşamağa məcbur olması, 20 faizdən artıq Azərbaycan
ərazisinin Ermənistan silahlı birləşmələrinin işğalı altında
qalması və s. haqqında əsl həqiqətlərin dünya ictimaiyyətinə
çatdırılması sahəsində çox böyük, ağır və gərgin iş görmüşdür.
Heydər Əliyevin Azərbaycan prezidenti kimi, BMT-nin
sessiyalarında, ATƏT-in zirvə toplantılarında çıxışları, Fransa,
ABŞ, İngiltərə, Belçika, Almaniya, İran, Türkiyə, Çin, Səudiyyə
Ərəbistanı, Misir, Rusiya, Qazaxıstan, Pakistan, Qırğızıstan,
Özbəkistan, Yaponiya və başqa ölkələrə rəsmi səfərləri də bu
məqsədə xidmət etmişdir.
Prezident Heydər Əliyevin xarici siyasətinin əsasını sülh,
beynəlxalq hüquq normalarına, sərhədlərin bütövlüyünə və
toxunulmazlığına, dövlətlərin ərazi bütövlüyünə hörmət və
qarşılıqlı-faydalı əməkdaşlıq prinsipləri təşkil edirdi. O,
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin də ən öncə
sülh yolu ilə həll olunmasına tərəfdar olmuş, Qarabağın azad
ediləcəyini əzmlə bəyan etmişdir. |
