Heydər Əliyev türk dövlətləri arasında iqtisadi, siyasi,
ədəbi-mədəni əlaqələrin möhkəmləndirilməsi sahəsində də gərgin
fəaliyyət göstərmişdir. O, 1992-ci ildən işə başlamış türk
ölkələri dövlət başçılarının zirvə toplantılarında müntəzəm
olaraq fəal iştirak etmiş, türk xalqlarının birliyi naminə bir
sıra dəyərli tədbirlərin həyata keçirilməsinə çalışmışdır. Türk
ölkələri dövlət başçılarının 6-cı zirvə toplantısının (2000 il,
aprel) Bakıda keçirilməsi və Türk dünyasının böyük ədəbi
abidəsinin - "Kitabi-Dədə Qorqud" eposunun 1300 illiyinin
beynəlxalq miqyasda qeyd edilməsi ilə eyni vaxta düşməsi də bu
baxımdan çox əlamətdardır. Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə hər
iki tədbirin çox yüksək səviyyədə keçirilməsi və bütün türk
xalqlarının əsl bayramına çevrilməsi Azərbaycan Prezidentini həm
də çağdaş türk dünyasının ən nüfuzlu şəxsiyyəti kimi
şöhrətləndirdi.
Heydər Əliyevin tarixin acı və amansız sınaq dövrlərində
dünyanın ayrı-ayrı ölkələrinə səpələnərək toplum halında yaşayan
azərbaycanlıların birlik və həmrəyliyinin əldə edilməsi işində
müstəsna xidmətləri vardır. Naxçıvan Muxtar Respublika Ali
Məclisinin sədri işləyərkən Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə
1991-ci il dekabrın 16-da AIi Məclis dekabrın 31-ni Dünya
Azərbaycanlılarının birliyi və həmrəyliyi günü elan etmişdi; o,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti kimi xarici dövlətlərə
rəsmi səfərləri zamanı istisnasız olaraq hər bir ölkədə yaşayan
soydaşlarımızın nümayəndələri ilə görüşlər keçirmiş, Azərbaycan
diasporunun formalaşması və təşkilatlanması, onların
azərbaycançılıq ideyası altında bir Vətən -Azərbaycan ətrafında
sıx birləşməsi üçün əzmlə səy göstərmişdir. Heydər Əliyevin
təşəbbüsü, bilavasitə rəhbərliyi ilə 2001-ci il noyabrın 9-10-da
dünya azərbaycanlılarının Bakıda keçirilən I qurultayı
Azərbaycan diasporunun fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması və
gücləndirilməsi sahəsində çox dəyərli tarixi qərarlar qəbul
etmişdir.
Heydər Əliyev 1998-ci il oktyabrın 11-də xalqın yüksək siyasi
fəallığı şəraitində keçirilən seçkilərdə səslərin 76,1 faizini
toplayaraq yenidən Azərbaycan Prezidenti seçilmişdir.
Heydər Əliyev bir sıra beynəlxalq mükafatlara, o cümlədən,
Türkiyənin Sənaye və İş Adamları Vakfının 1997-ci ilin insan
haqqları və ilin dövlət adamı mükafatına, ən nüfuzlu televiziya
kanallarından biri - "Nərgiz TV'nin apardığı rəy sorğusuna görə
planetimizin
siyasi xadimləri arasında
"Dünyada ilin adamı" fəxri adına (1997), "İpək Yolu
Fondu"nun təsis etdiyi "İpək Yolu Xidmət Mükafatı"na (1998),
Beynəlxalq Atatürk Sülh Mükafatına (1999), müxtəlif ölkə
universitetlərinin fəxri doktoru adına və digər yüksək nüfuzlu
fəxri adlara layiq görülmüşdür. Dövlətlərarası əlaqələrin
inkişafında, regional münasibətlərin, siyasi sabitliyin
tənzimlənməsində yorulmaz səylərinə görə Heydər Əliyev "Qızıl
fortuna" Beynəlxalq Reytinq Təşkilatının
ali mükafatı - "Qızıl Ulduz" ("Qloriya populi") ilə
təltif olunmuşdur (2001).
Heydər
Əliyev həm də fəlsəfə, tarix, ədəbiyyat və incəsənətin gözəl
bilicisi, elmin və mədəniyyətin himayəçisi idi. Onun bilavasitə
təşəbbüsü və iştirakı ilə neçə-neçə ədəbiyyat, incəsənət və elm
xadimlərinin yubileyləri keçirilmiş, onların fəaliyyəti yüksək
dövlət mükafatları və fəxri adlarla qiymətləndirilmişdir.
Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənətinin inkişafında böyük
xidmətləri olan qocaman sənətkarlara, istedadlı gənc şair və
yazıçılara, müxtəlif yaradıcılıq sahələrində ümid verən
yeniyetmələrə fərdi təqaüdlər təyin etməsi də mədəniyyətimizin
inkişafına Heydər Əliyevin böyük qayğısının bariz
nümunələrindəndir.
|