Naxçıvanski
İsmayıl xan Ehsan xan oğlu
(05.01.1819, Naxçıvan-1918, Naxçıvan) - hərbi
xadim, general-leytenant. Sonuncu Naxçıvan xanı
Ehsan xan Kəngərlinin oğlu, Kalbalı xan
Naxçıvanskinin qardaşıdır. Tiflis hərbi
gimnaziyasını bitirmiş (1839), bir il sonra poruçik
rütbəsi almışdır. Uzun müddət Qafqaz
Əlahiddə Ordusunda xidmət edən Naxçıvanskiyə
1844-cü
ildə ştabs-kapitan, 1860-cı ildə isə alay komandiri
kimi polkovnik rütbəsi verilmişdir. 1877-1878-ci illər
Rusiya-Türkiyə müharibəsində
göstərdiyi sərkərdəlik
fəaliyyətinə görə isə o,
süvari qoşunu general-mayoru
rütbəsinə layiq
görülmüşdür. Ordudan general-leytenant rütbəsi
ilə tərxis olunan Naxçıvanski vətənində abadlıq işləri
ilə məşğul olmuş, Naxçıvana
su çəkdirmiş, kəhrizlər qazdırmış və tarixi abidə kimi
bugünədək qorunan künbəzli
hamam tikdirmişdir.
Xurşud Banu Natəvanın qızı Xanbikə xanımı oğlu Əman xana
alıb, Qarabağ xanlığı ilə qohum
olmuşdur. Birinci və
üçüncü dərəcəli "Müqəddəs Stanislav", üçüncü və dördüncü
dərəcəli "Müqəddəs
Vladimir", dördüncü dərəcəli
"Müqəddəs Georgi" ordenləri ilə təltif
olunmuşdur. Rus yazıçısı
Valentin Pikul "Bəyazid" tarixi romanında
Naxçıvanskinin obrazına müraciət etmiş,
onun igidliyindən, əla sərkərdəlik
bacarığından söz açmışdır.
Naxçıvanskinin
adı Sovet Hərbi
Ensiklopediyasının birinci cildində
də çəkilir, "Bəyazid" şəhəri rus qoşunları tərəfındən mühasirəyə alınarkən gedən
ağır döyüşlərə polkovnik Naxçıvanskinin rəhbərlik
etdiyi göstərilir. Bəzi
tədqiqatlarda
Naxçıvanski İsmayıl xan onun qardaşı oğlu
olan Hüseyn xan
Naxçıvanski
ilə qarışıq salınmışdır. |