Heydər Əliyevin respublikaya rəhbərlik etdiyi ilk illərdən
əhatəli iqtisadi konsepsiya hazırlanmış, respublikada ənənəvi
təsərrüfat sahələrinin şöhrəti və səmərəliliyi bərpa edilməklə
yanaşı, yeni-yeni istehsal istiqamətlərinin yaradılması yolunda
çoxşaxəli fəaliyyətin əsası qoyulmuşdur; iqtisadiyyatın sənaye
bazasının genişləndirilməsi və müasirləşdirilməsi nəticəsində
Azərbaycanın iqtisadi potensialı güclənmişdir. Heydər Əliyevin
respublikaya bilavasitə rəhbərlik etdiyi dövrdə (1969-1982-ci
illər) idarəetmə mexanizminin və metodlarının
təkmilləşdirilməsinə, norma və qaydalara ciddi əməl edilməsinə,
əmək və ictimai-siyasi fəallığın artırılmasına, kənd təsərrüfatının
inkişafında yüksək göstəricilər əldə edilməsinə nail olmaqla
yanaşı, azərbaycançılıq məfkurəsinin, milli ruhun, milli
özünüdərkin yüksəlişi, xalqın tarixi yaddaşının özünə
qaytarılması, müstəqil dövlətçilik ideyalarının güclənməsi və
reallaşması üçün dəyərli işlər görülmüşdü. Nəticədə, 1970-80-ci
illərin birinci yarısı respublikada ictimai-iqtisadi və
sosial-mədəni həyatda sürətli yüksəliş mərhələsi olmuş, müstəqil
Azərbaycanın təməli qoyulmuşdur.
Heydər Əliyev Moskvada işlədiyi vaxtlarda da həmişə Azərbaycanı
düşünmüş, onun taleyi ilə
yaşamış, doğma respublikanın yalnız keçmiş SSRİ məkanında
deyil, həmçinin dünyada tanıdılması üçün əlindən gələni
etmişdir.
Heydər Əliyev SSRİ Ali Sovetinin (8, 9 və
10-cu çağırışlar) deputatı
seçilmiş, 9-cu çağırış SSRİ Ali Soveti İttifaq Sovetinin
sədr müavini, Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının Ali
Sovetinin (7, 8, 9 və 10-cu çağırış) deputatı və respublika Ali
Soveti Rəyasət Heyətinin üzvü olmuş, Lenin ordeni (4 dəfə),
Qırmızı Ulduz ordeni və çoxlu medallarla təltif edilmiş, iki
dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına (1979, 1983) layiq
görülmüşdür.
1970-80-ci illərdə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi
Komitəsinın və SSRİ Ali Soveti nümayəndə heyətinin başçısı və
üzvü kimi Almaniya, Vyetnam,
KXDR, Rumıniya,
Yuqoslaviya, İtaliya, Misir, Suriya və Hindistanda
olmuşdur.
Heydər Əliyev 1987-ci ilin oktyabrında Sovet İttifaqı Kommunist
Partiyası Mərkəzi Komitəsinın Siyasİ Bürosunun və şəxsən Baş
katib M. S. Qorbaçovun yeritdiyi səhv xəttə etiraz əlaməti
olaraq tutduğu vəzifələrdən istefa vermiş və müxalif mövqe
tutmuşdur.
Heydər Əliyev 1990-cı ilin 20 yanvarında sovet qoşunlarının
Bakıda törətdiyi qanlı faciə ilə əlaqədar ertəsi gün
Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində bəyanatla çıxış edərək,
Azərbaycan xalqına qarşı silah işlədilməsini qətiyyətlə
pisləmişdi. Heydər Əliyev Dağlıq Qarabağda yaranmış kəskin
münaqişəli vəziyyətlə bağlı mərkəzin ikiüzlü siyasətinə etiraz
əlaməti olaraq 1991-ci ilin iyulunda Sovet İttifaqı Kommunist
Partiyasının sıralarını tərk etmişdir.
Heydər Əliyev 1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıtmış,
Naxçıvanda yaşamış, həmin ildə də Azərbaycan Ali Sovetinə
deputat seçilmişdir. 1992-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının
Naxçıvan şəhərində keçirilmiş təsis qurultayında partiyanın
sədri seçilmişdir.
|